>> Ô tô điện giá rẻ, sẽ “bùng nổ” vào năm 2024

Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) dự báo, tổng số ô tô điện toàn cầu sẽ tăng từ khoảng 40 triệu chiếc năm 2023, lên 240- 250 triệu chiếc vào năm 2030, đạt tốc độ tăng trưởng trung bình hàng năm khoảng 30%. Tổng doanh số bán ô tô điện sẽ đạt hơn 20 triệu chiếc vào năm 2025 và hơn 40 triệu chiếc vào năm 2030. Vào năm 2030, ô tô điện sẽ chiếm hơn 10% số lượng phương tiện giao thông đường bộ.

Tuy nhiên, con số này vẫn thấp hơn nhiều so với kịch bản mà IEA mong muốn, để đạt được phát thải ròng (Net Zero) vào năm 2050. Để đạt được Net Zero, thì xe điện phải đạt mức tăng trưởng bình quân trên 40% mỗi năm. Doanh số bán xe điện đạt trên 30 triệu chiếc vào năm 2025 và trên 70 triệu chiếc vào năm 2030. Đến năm 2030 số lượng xe điện toàn cầu phải đạt 380 triệu chiếc.

Theo IEA, các mẫu SUV đang thống trị lựa chọn ô tô điện hiện có. SUV chiếm tỷ lệ 60% về lựa chọn xe điện tại Trung Quốc, châu Âu và lớn hơn ở Mỹ. Tuy nhiên, những chiếc SUV điện thường có pin lớn gấp hai đến ba lần so với ô tô cỡ nhỏ, đòi hỏi nhiều nguyên vật liệu hơn. Lượng khí thải CO2 liên quan đến quá trình xử lý, sản xuất và lắp ráp pin xe SUV điện cỡ lớn ước tính lên tới hơn 70% so với xe nhỏ.

Các nhà sản xuất ô tô lớn, đang gia tăng sản xuất các mẫu xe cỡ nhỏ, có giá rẻ hơn, đặc biệt là ở châu Âu và Mỹ.

Xu hướng nữa là xe tải điện và xe buýt điện cũng đang được các nhà sản xuất phát triển. Hiện có khoảng 400.000 xe tải nhẹ, gần 100.000 xe tải hạng trung và hạng nặng cùng gần 100.000 xe buýt đã được bán trên toàn thế giới. Xe tải và xe buýt điện có phạm vi hoạt động từ 300- 400 km. Hiện xe tải điện và xe buýt điện tập trung chủ yếu tại Trung Quốc.

Nguồn cung xe điện ngày càng tăng sẽ dẫn đến tiêu thụ điện tăng lên. Các kịch bản được xây dựng cho thấy. Năm 2022 ô tô điện toàn cầu tiêu thụ khoảng 110 TWh, tương đương với tổng nhu cầu điện của cả nước Hà Lan. Dự báo nhu cầu điện dành cho ô tô điện sẽ tăng lên từ 950 -1.150 TWh vào năm 2030, chiếm gần 4% tổng nhu cầu điện toàn cầu. Tỷ lệ điện dành cho ô tô điện tương đối nhỏ, so với nhu cầu của các lĩnh vực khác như sản xuất công nghiệp, làm mát và sưởi ấm...

Số lượng xe điện tăng, sẽ làm giảm việc sử dụng xăng, dầu, hiện chiếm hơn 90% tổng nhu cầu trong lĩnh vực giao thông vận tải. Dự kiến vào năm 2030 ô tô điện sẽ giúp làm giảm tiêu thụ từ 5-6 triệu thùng dầu diesel và xăng mỗi ngày.

Vào năm 2022, chỉ với hơn 26 triệu ô tô điện lưu hành, đã giúp giảm ròng khoảng 80 triệu tấn khí thải nhà kính. Số lượng xe điện tăng lên, sẽ góp phần giảm hơn nữa lượng phát thải khí.

Tuy nhiên, trong những tháng vừa qua, số liệu từ các hãng xe đưa ra đều cho thấy nhu cầu giảm đột ngột với xe điện. Sự quan tâm của người tiêu dùng giảm dần là tín hiệu đáng lo cho một ngành công nghiệp đang “đốt” hàng tỷ USD vào các nhà máy mới để sản xuất xe điện và pin. Cùng với đó là mục tiêu giảm khí thải giao thông, phù hợp với "kịch bản phát triển bền vững", càng xa vời.